Region kurpiowski jest ciekawy pod względem krajobrazowym z powodu występowania dużych powierzchni
leśnych, urozmaiconej rzeźby terenu oraz znacznej ilości rzek, strumieni i łąk. Na stosunkowo niewielkiej przestrzeni
występuje duża różnorodność zespołów krajobrazowych.
Puszcza Zielona zajmuje obszar około 500 km2. Jej nazwa wywodzi się od zielonych przez cały rok
lasów iglastych. Wskutek wyrębu lasów (od 2 poł. XIX w.) nie tworzy zwartego masywu leśnego, lecz składa się z szeregu osobnych,
rozczłonkowanych polami i nadrzecznymi łąkami kompleksów różnej wielkości. Na jej drzewostan składają się głównie bory mieszane
sosnowo-świerkowe oraz bory sosnowe, a w miejscach podmokłych lasy olszowo-brzozowe. Z drzew liściastych spotyka się głównie
dąb, grab, brzozę i osikę. Podszyt stanowią jałowce (również drzewiaste), jarzębina, kruszyna, leszczyna. Kurpie znajdują się
na granicy występowania świerku europejskiego i dębu bezszypułkowego. Lasy posiadają istotne walory klimatyczno-zdrowotne,
ochronne dla gleb oraz krajobrazu naturalnego. W obfitym runie rosną: konwalia majowa, poziomka, borówka czernica i brusznica,
żurawina, łochynia, wrzos oraz wiele gatunków traw, kwiatów leśnych, mchów i paproci. Liczne są rezerwaty: torfowiskowe - Serafin,
Karaska - tu rośnie owadożerna rosiczka okrągłolistna; leśne - Czarnia, Czarny Kąt, Kaniston, Mingos, Olsy Płoszyckie, Podgórze,
Surowe i Tabory; leśno-torfowiskowe - Łokieć, Ciemny Kąt. W Puszczy Zielonej występują też piaski wydmowe i eoliczne, podrzędnie
rzeczne i wolnolodowcowe oraz torfy.
Główne rzeki tego obszaru to: Narew, Pisa ze Skrodą i Turoślą, Szkwa, Rozoga oraz Omulew z Płodownicą, które wraz
z wąskim pasem nad Narwią zostały objęte ochroną w ramach Obszarów Natura 2000. Dolina Omulwii i Płodownicy jest terenem specjalnej
ochrony ptaków (Dyrektywa Ptasia). Odnotowano obecność 8 gatunków ptaków wpisanych do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt: cietrzew,
kszyk, rycyk, kulik wielki, błotniak łąkowy, gadożer, rybołów i kraska. Poza rzekami i strumieniami istnieje tu wiele małych zbiorników
wód stojących: starorzeczy i bagien, zwanych lokalnie "pulwami", "chruścielami" lub "bielami". Sztuczne
akweny to stawy Gutocha i zbiornik Wykrot.
W tak różnorodnym krajobrazie występuje ciekawy świat zwierzęcy. Spotkać tu można: jelenie, sarny, dziki oraz lisy,
borsuki, kuny leśne, tchórze, zające, wiewiórki; czasami pojawią się wilki. Rzeki są rajem dla piżmaka i wydry. Tereny podmokłe
zamieszkują wielkie ilości ptactwa wodnego i błotnego, wśród którego najbardziej interesujący jest łabędź, cietrzew, żuraw. Ponadto
w lasach i na śródpuszczańskich polach i łąkach żyje wiele ptaków śpiewających. Szczególnie ulubionymi rejonami przez ptaki są
tereny nad rzekami Narwią i Omulwią. Omulew to unikatowe miejsce w skali europejskiej. W Puszczy Zielonej możemy podziwiać też
gady: żmije, zaskrońce, jaszczurki i padalce. Wśród występujących w regionie płazów można wyróżnić: ropuchy, żaby i traszki.
(tekst pochodzi z książki "Kurpiowska Puszcza Zielona w obiektywie Gabora Lörinczego" oraz z przewodnika
turystycznego "w samym sercu kurpiowszczyzny" Michała Bogdańskiego i Marcina Żerańskiego)
|